Dokumentacja „Po śladach“

Transodra 24: Po śladach – stara, nowa, obca mała ojczyzna na polsko-niemieckim pograniczu
Wybór artykułów, relacji i reportaży zebranych w ramach projektu “Po śladach” (2005-2007; podprojekty 1 i 2 projektu ramowego „Mosty społeczne” pełnomocnika ds. integracji landu Brandenburgii)

wydawca: DPG Brandenburg i Klub Dziennikarzy „Pod Stereo-Typami / Unter Stereo-Typen“

 

OD WYDAWCY

Po śladach na polsko-niemieckim pograniczu. Doświadczenia.
Ruth Henning

Polityka historyczna – Polskie spory o historię i pamięć.
Anna Wolff-Powęska

 

STARA, NOWA, OBCA MAŁA OJCZYZNA

Co to jest Heimat?
Ina Maria Greverus

Eberswalde – obca mała ojczyzna.
Poszukiwanie śladów jako sposób na integrację?
Marieta Böttger

Mała ojczyzna – kraj lat dziecinnych?
Christa Greuling

Gorzów Wielkopolski i Landsberg an der Warthe – przynależność do tego samego miejsca?
Lidia Przybyłowicz

Aneks
Pojęcie Heimat w Encyklopedii Brockhausa
Zum Heimatbegriff, Alexander von der Borch Nitzling

Między małą ojczyzną a Heimatem.
Bogdan Twardochleb

Jak żyje się Polakowi w dawnej Nowej Marchii?
Zbigniew Czarnuch

Ze wschodu na zachód – z Lublina do Chojny.
Robert Ryss

Żydowskie dziedzictwo kulturowe na polskich Ziemiach Zachodnich – dziedzictwo niczyje?
Andrzej Kirmiel

Czasopismo Weststernberger HEIMATBRIEF w poszukiwaniu śladów.
Karl-Heinz Schneider

Bericht über die Konferenz „Was ist Heimat“ im Heimatbrief Weststernberg

HeimatReisen – projekt Instytutu Historii Stosowanej, Frankfurt (Oder)

Podróże z indywidualnymi przewodnikami do byłej Nowej Marchii.
Caroline Mekelburg

Pamięć jedzie z nami...
Stephan Felsberg

Interview mit Jacqueline Nießer im Heimatbrief Weststernberg,
K.H. Schneider

 

NOWA MAŁA OJCZYZNA NA POLSKICH ZIEMIACH ZACHODNICH I PÓŁNOCNYCH

Jak czują się Polacy na Pomorzu Zachodnim – 60 lat po wojnie?
Bogdan Twardochleb

Symbole mniejszości narodowych i konfesyjnych w krajobrazie kulturowym Pomorza Zachodniego.
Janusz Mieczkowski

Losy niepolskich cmentarzy w Chojnie.
Robert Ryss

Wędrówki religijnym tropem pogranicza.
Zbigniew Czarnuch

 

PRZESIEDLENIA, OSIEDLENIA, DEPORTACJE

Nostalgia i rzeczywistość. Losy Polaków wysiedlonych z dawnych ziem wschodnich.
Jerzy Kochanowski

Osadnictwo polskie na poniemieckich ziemiach po drugiej wojnie światowej. Ziemia Lubuska i powiat Gubin.
Czesław Osękowski

Akcja „Wisła” – deportacja ludności ukraińskiej na ziemie zachodnie i północne Polski w 1947 roku.
Roman Drozd

Przyjęcie wypędzonych i ich integracja w Eberswalde w latach 1945-1948.
Mario Wenzel

 

STOSUNEK DO ŻYDOWSKICH ŚLADóW NA POLSKO-NIEMIECKIM POGRANICZU

Żydowska spuścizna kulturowa na polskich ziemiach zachodnich – dziedzictwo niczyje?

Losy cmentarza żydowskiego w Międzyrzeczu
Andrzej Kirmiel

Z dziejów Żydów na Pomorzu Zachodnim
Janusz Mieczkowski

Żydzi w Szczecinie
Mikołaj Rozen

Cmentarze żydowskie na Pomorzu Zachodnim. Stan zachowania, problemy konserwatorskie
Mirosław Opęchowski

Dziedzictwo niczyje
Robert Ryss, Gazeta Chojeńska

Erste Sabbatfeier nach 75 Jahren in Zielona Góra (Po 75 latach pierwszy sabat w Zielonej Górze)
Dietrich Schröder, MOZ

Ein wiedergefundenes Stück Thora (Odnaleziony kawałek tory).
Dietrich Schröder, MOZ

Pamięć o Żydach w graniczącej z Polską Brandenburgii

Między zapomnieniem a pamięcią
Sven Sachenbacher

Żydzi we Wriezen
Brigitte Heidenhain

Żydowskie ślady w regionie Oderbruch (Barnim-Lebus)
Reinhard Schmook

Krótka historia cmentarza żydowskiego we Frankfurcie nad Odrą, leżącego dzisiaj w polskich Słubicach
Eckard Reiß

Juden in Frankfurt (Oder) (Żydzi we Frankfurcie nad Odrą)
Helga Grune

Frankfurter Brücken nach Israel (Frankfurckie kontakty z Izraelem)
Karin Sandow, MOZ

Język i literatura jidysz na Uniwersytecie Viadrina
Ingedore Rüdlin

Zum Umgang mit jüdischen Mitbürgern in den Heimatblättern der Vertriebenen (am Beispiel Crossen) (Stosunek do współobywateli żydowskich w pismach wypędzonych, na przykładzie Krosna Odrzeńskiego).
Wilfried Reinicke

Wspólna pamięć?

Jüdischem Leben an der Oder auf der Spur (Po żydowskich śladach nad Odrą).
Reinhard Schmook, MOZ

Aus Synagoge wurde Wohnhaus (Z synagogi powstał dom mieszkalny).
Uwe Stiehler, MOZ

Żydowskie ślady na polsko-niemieckim pograniczu
Ewa Czerwiakowski, Słowo

Spurensuche an der Oder. Jüdisches im deutsch-polnischen Grenzgebiet (Poszukiwanie śladów nad Odrą. Ślady żydowskie na polsko-niemieckim pograniczu).
Hartmut Bomhoff, Jüdische Zeitung

 

MIEJSCA I LUDZIE

750-lecie Gorzowa Wielkopolskiego – Landsberg an der Warthe
Poświęcenie Dzwonu Pokoju:
Pokój – Pax – Frieden / 1257-2007 / Landsberg an der Warthe – Gorzów Wielkopolski

Przemówienie prezydenta miasta Gorzowa Wielkopolskiego,
Tadeusz Jędrzejczak

Przemówienie przewodniczącej Stowarzyszenia Byłych Mieszkańców Landsberga
Ursula Hasse-Dresing

Dzień Pamięci i Pojednania.
Gorzów uczcił zmarłych landsberczyków
Dariusz Barański, Gazeta Wyborcza

 

Eberswalde

Działania dla umocnienia kultury demokratycznej na co dzień
Kai Jahns, koordynator działalności Lokaler Aktionsplan Barnim

Księga pamięci żydowskich mieszkańców Eberswalde
Ellen Behring

„Exil” w Eberswalde.
Ewa Czerwiakowski, Słowo

 

Waldfrieden (Zacisze)

Hans Paasche i jego przesłanie
W walce o pokój i porozumienie między narodami zastrzelony „w trakcie ucieczki” w 1920 roku
Werner Lange, Berlin

 

Witnica (Vietz)
Najpierw człowiek, a potem Polak – Zbigniew Czarnuch.
Dietrich Schröder, MOZ

Kawałek małej ojczyzny – Ferdinand Pfeiffer und Zbigniew Czarnuch.
Thomas Gerlach, Słowo

 

Czelin (Zellin)
Opowieści o raju nad Odrą
Bogdan Twardochleb, Kurier Szczeciński

Historia i historie w Czelinie
Dietrich Schröder, MOZ

 

Mieszkowice (Bärwalde)

Eine Liebe überbrückt 50 Jahre.
Elvira Profé und Fortunat Mackiewicz.
Dietrich Schröder, MOZ

Ludzie i ich dzieje
Reportaże Remigiusza Rzepczaka

Ursula, Urszula
Remigiusz Rzepczak

Przybyliśmy tylko na chwilę
Remigiusz Rzepczak

Człowiek wobec historii, czyli…
Remigiusz Rzepczak

Lopatko - Zycie po Oswiecimiu
Remigiusz Rzepczak

 

Myślibórz (Soldin)

Mała ojczyzna nad brzegiem Myśli
Marek Karolczak

 

Skwierzyna (Schwerin an der Warthe)

Gmina i cmentarz żydowski w Skwierzynie
Andrzej Kirmiel

Projekty szkolne wokół historii i kultury Żydów – Skwierzyna
Tomasz Watros

Skwierzyna: Gmina zadba o żydowski cmentarz
Beata Igielska

 

Angermünde / Chojna (Königsberg Nm.) / Gartz / Bielin / Schwedt / Stolzenhagen ...

Pokazy filmowe z dyskusją

Spojrzenie przez rzekę, spojrzenie na siebie.
Robert Ryss, Gazeta Chojeńska

Ludzkie losy od dołu (filmy Ute Badury: Śląski Dziki Zachód i Wyjątkowi w każdym calu)
Robert Ryss, Gazeta Chojeńska

Milczały 60 lat (film Michała Majerskiego, Kraj mojej matki)
Robert Ryss, Gazeta Chojeńska

Ludzie wśród Ludzie (Rozmowa z Michałem Majerskim)
Robert Ryss, Gazeta Chojeńska

Uczniowie i seniorzy po obu stronach Odry
Ewa Czerwiakowski, Słowo

 

Nowe Warpno (Neuwarp am Stettiner Haff)

Od Neuwarp do Nowego Warpna
Cztery spotkania w Zielone Świątki i wspólna wystawa fotograficzna dawnych i dzisiejszych mieszkańców
Andrzej Kotula / Jürgen Dittmann

Piętno wypędzenia
Piotr Jasina, Głos Szczeciński

 

Polsko-niemieckie wycieczki studyjne na polskie ziemie zachodnie i północne w ramach projektu „Po śladach”

I – dawna Nowa Marchia 2004: Bielin/Bellin, Słońsk/Sonnenburg, Kostrzyn/Küstrin, Witnica/Vietz, Dąbroszyn/Tamsel, Chwarszczany/Quarttschen (Programm)
Relacje: Robert Ryss, „Mały ojczyzny“ (Heimaten), Gazeta Chojeńska;
Ewa Czerwiakowski, Transgraniczne spotkanie w Bielinie, Słowo

II – Zalew Szczeciński, Szczecin i okolice 2005: Nowe Warpno/Neuwarp, Police/Pölitz, Marianowo/Marienfließ, Stargard (Szczeciński), Stolec/Stolzenburg (program)
relacja: Robert Ryss Ślady zakryte i odkryte, Gazeta Chojeńska
Marianowo / Marienfließ: Edward Leszczyński. Bogdan Twardochleb

III – Pomorze 2005: Dobra Nowogardzka / Dober, Łobez/Labes, Czaplinek/Tempelburg, Borne Sulinowo, Biały Bór, Drawsko (Programm)
relacje: Robert Ryss, Po śladach starej i nowej ojczyzny, Gazeta Chojeńska
Bogdan Twardochleb , Czaplinek / Tempelburg – tożsamość miejsca

IV – Chojna/Königsberg i okolice 2006: Widuchowa/Fiddichow, Chojna/Königsberg, Cedynia/Zehden, Moryń/Mohrin, Osinów Dolny/Niederwutzen, Siekierki/Zäckerik, Gozdowice/Güstebieser Loose, Mieszkowice/Bärwalde, Witnica/Vietnitz, Chełm Dolny/Wartenberg, Letnin/Lettnin, Pyrzyce (program)
relacje: Robert Ryss, Współczesność i historia
Ewa Czerwiakowski, Podróż na peryferiach historii i teraźniejszości