Robert Ryss

Stowarzyszenie Historyczno-Kulturalne Terra Incognita z Chojny od kilku lat popularyzuje historię regionu, także wśród uczniów z terenu powiatu gryfińskiego. Od 25 do 27 września w ramach Uniwersytätu Nowej Ameriki (taka pisownia nie jest przypadkowa, bo ma podkreślać dwujęzyczność pogranicza) Terra Incognita prowadziła w Chojnie warsztaty pt. „Odkrywanie historii z dziećmi i młodzieżą”. Koordynatorem była Magda Ziętkiewicz. Uczestnicy z Niemiec, Drawska i Chojny zapoznawali się z niekonwencjonalnymi formami poznawania historii i zabytków swojego regionu.

Jeszcze kilka lat temu niewiele osób wierzyło, że zamek joannitów w Swobnicy nie popadnie w całkowitą ruinę, zwłaszcza po tym, gdy w 2008 r. zawaliło się północne skrzydło. Przełomem była bardzo odważna decyzja przejęcia zamku w 2011 r. przez gminę Banie, która zaczęła nadrabiać kilkunastoletnie zaniedbania poprzedniego nierzetelnego właściciela belgijskiego. Dzięki finansowemu wsparciu Ministerstwa Kultury i władz województwa wyremontowano dach na skrzydle głównym, a potem wieżę, na której wykonano taras widokowy. Jego uroczyste otwarcie nastąpiło w sobotę.

W naszym regionie w czasach PRL-u władza stworzyła wiele PGR-ów. Wspomina się je raczej jako przykład nieefektywnej gospodarki, której jednym ze skutków - w przeciwieństwie do rolnictwa indywidualnego - była późniejsza bierność i niezaradność pracowników. Po 1989 roku brak osłony socjalnej przy likwidacji tych przedsiębiorstw spowodował głębokie skutki społeczne, widoczne w wielu miejscach do dziś.

Choć muzeum w Chojnie formalnie jeszcze nie ma, to powiększają się jego zbiory. Ostatnio wzbogaciły się one bardzo znacznie, a to dzięki kolekcji blisko stu obrazów i grafik niemieckiego artysty Ottona Graffa. Urodził się w 1915 roku w Widuchowej (wówczas Fiddichow). Chodził tam do szkoły podstawowej, a potem uczył się zawodu ogrodnika w Dębogórze (Brusenfelde) i w szkole ogrodniczej w Finkenwalde (dziś Szczecin-Zdroje). Tu, a następnie w Pyrzycach zaczął pracować w wyuczonym zawodzie. Podczas wojny był sierżantem w służbie sanitarnej. Od kwietnia do lipca 1945 r. przebywał w niewoli.